bəla

is. <ər.>

1. Uğursuzluq, bədbəxtlik, müsibət, fəlakət, afət. Ona bəla üz verdi. – Bu nə bəladır ki, . . dağlar və daşlar da quraqlıqdan od tutub yanır. C. M.. . . Kiçik bir xata böyük bəlalar törədər. M. İ.. // Məc. mənada. <İrakli:> Ümidvaram ki, Gürcüstanın, İmeretiyanın və bizim sair qonşumuz xanların qoşunu ilə birləşib, bu gələn bəlanı tezlik ilə dəf edək. . Ə. H.. On nəfər polis ədibin qapısını açıb bəla kimi içəri soxuldu. M. C..

2. Qəm, qüssə, kədər, dərd, əzab, iztirab. Bəladan xali olmaz aləm içrə aşiqi-sadiq. S. Ə. Ş.. Bəla çəkdirmək – zülm etmək, əziyyət vermək, çox incitmək. Bəla çəkmək – müsibət və məşəqqət görmək, çox ağır hallar keçirmək. Bəlasını çəkmək – əziyyətinə dözmək, qatlaşmaq, əziyyətini çəkmək. Əzəldən canımı eşqin yolunda çün qoymuşam; Bəlasını çəkərəm, dönməzəm bəlasından. Nəs.. Bəlaya düçar olmaq – fəlakətə məruz qalmaq. Bəlaya düşmək – əziyyətə, müsibətə məruz qalmaq, xataya düşmək, çətin vəziyyətə düşmək. Əgərçi zülfünə dami-bəla demiş aqil; Bu damə kim ki, gəlib düşmədi, bəlayə düşər. Nəs.. Bəlaya salmaq – müsibətə salmaq, çətin vəziyyətə salmaq. Zəmanə zülfü rüxündən bəlayə saldı bəni; Həm ol zəman ki, seçildi qərası ağından. Nəs.. Bəlayi-müsibətlə – çox çətinliklə, böyük çətinlik və əziyyətlə. Bir bəlayi-müsibətlə bunun <Fərəcovun> qrimini təmizləyib, şad-xürrəm hamı öz evinə getdi. H. H. S.. Bəlayinagəhan – gözlənilməz bəla, afət (bəzən məcazi mənada işlənir). Bu prokuror ki, görürsünüz, bir vaxt N. qəzasının bəlayinagəhanı idi. Ə. H..

◊ Başa bəla kəsilmək – daima incitmək, gözümçıxdıya salmaq, daim əngəl törətmək. . . <Varis> tələbələrin başına bəla kəsilmək, onları təhqir etməkdən zövq alırdı. A. Ş.. Başına bəla açmaq – əngələ salmaq, çıxılmaz vəziyyətə salmaq, əngəl törətmək. Bir sərraci-birütbəni gətirib özümüzə padşah qayırdıq, başımıza bəla açdıq. M. F. A.. Katibin Sübhanverdizadəyə ötən günü hilli-mixəkli çay verməyi indi onun başına böyük bir bəla açmış oldu. S. R..